UM Włocławek - wloclawek.eu

Szlaki turystyczne samochodowe (rowerowe-nieoznakowane)

1. Szlak Powstania Styczniowego na Kujawach Aleksandrów Kujawski – Włocławek Długość 127 km. 

Szlak nieznakowany, poprowadzony przez miejsca związane z wydarzeniami powstania styczniowego 1863 roku, które rozegrały się na Kujawach. 

Aleksandrów Kujawski  

W mieście działała grupa wywiadowców i spiskowców kierowana przez inż. Witolda Marczewskiego oraz tzw. policja narodowa. Zorganizowana dla powstańców przez Jana Karłowicza. Agenci powstańczego wywiadu doprowadzili do sensacyjnego incydentu dyplomatycznego, przejmując w Aleksandrowie tajne pisma zapowiadające zawarcie tzw. Konwencji Alvenslebena (porozumienie o współpracy Prus i Rosji).

Krzywosądz 

Niedaleko wsi miała miejsce 19 lutego 1863 r. bitwa, w której dowódcą oddziału powstańczego był dyktator powstania Ludwik Mierosławski. Niewielki, bo liczący około 100 ludzi, oddział powstańczy został rozbity przez piechotę i Kozaków pod dowództwem płka Schildera – Schuldnera.

Dobre 

Tu rozegrała się druga faza bitwy pod Krzywosądzem. Kilkunastu powstańców z rozbitego oddziału wpędzili Moskale do jeziora i w bestialski sposób wystrzelali. Niedaleko Dobrego, we wsi Byczyna znajduje się grób chłopskiego przywódcy powstania Bartłomieja Nowaka.

Radziejów 

Po przegranej bitwie pod Krzywosądzem Mierosławski przybył do Radziejowa. Tu połączył się z powstańcami dowodzonymi przez Kazimierza Mielęckiego. Stąd razem udali się do pobliskich Płowiec, gdzie przebywała siostra dyktatora Mierosławskiego Klotylda Biesiekierska. Dalej szlak prowadzi przez Wójcin, Tomisławice, Sompolno, Babiak do Brdowa. 

Brdów 

29 kwietnia 1863 r. pod Brdowem stacjonował, mający około 500 ludzi, oddział powstańczy pod dowództwem Younga de Blankenheima, który nieoczekiwanie zaatakowany został przez kolumnę wojsk carskich gen. Kostandy. W nierównej walce doszło do rzezi powstańców. Dając przykład wielkiego bohaterstwa, zginął także dowódca powstańców, którego pochowano na brdowskim cmentarzu.

Izbica Kujawska 

W okolicy miasta doszło 29 czerwca 1863 r. do nierozstrzygniętej bitwy powstańców pod dowództwem pułkownika Edmunda Calliera z huzarami i piechotą carską. Mając nikłe szanse na zwycięstwo, Callier wycofał się z małymi stratami w ludziach.

Lubraniec 

W odległości około 15 km od miasta, nad jeziorem Orle obozowały w czerwcu 1863 r. oddziały powstańcze Calliera, Skrzyńskiego i kawalerii Lipińskiego. Wobec koncentracji wojsk carskich w Osięcinach i Lubrańcu, zwinięto obóz i rozpoczęto marsz w kierunku zachodnim, zakończony bitwą 9 czerwca pod Ignacewem. 

Włocławek 

W czasie powstania miasto było pod siedzibą dowodzącego wojskami carskimi gubernatora wojennego księcia Emila Wittgensteina. Tu więziono i tracono wziętych do niewoli powstańców, w tym także pułkownika włoskiego Stanisława Bechiego. Ten bohaterski żołnierz rozstrzelany został na włocławskich rogatkach 17 grudnia 1863r.

2. Szlak Baroku Lipno – Bobrowniki Długość 95 km.

Szlak ten prowadzi przez atrakcyjne tereny ziemi dobrzyńskiej i umożliwia zwiedzenie cennych obiektów architektury, przede wszystkim barokowej. Dodatkowym atutem szlaku jest krajobraz o urozmaiconej rzeźbie terenu, z licznymi jeziorami i dużymi kompleksami leśnymi.

Lipno (początek szlaku) 

Miasto, stolica historycznej ziemi dobrzyńskiej. Miejsce sejmikowania szlachty dobrzyńskiej, miasto rodzinne aktorów – Poli Negri i Wincentego Rapackiego. 

• kościół gotycki z 2. poł. XIV w., wewnątrz wysokiej klasy ołtarz główny, manierystyczny z 1. poł. XVII w., w polu środkowym obraz Wniebowzięcia NMP, malował Wojciech Gerson. 
• późnoklasycystyczny ratusz wzniesiony po 1831r. 
• średniowieczny układ ulic, liczne domy zabytkowe. 

Karnikowo (4km) 

Wieś, niegdyś rodowa posiadłość Karnkowskich. 

• kościół renesansowy wzniesiony z fundacji arcybiskupa Stanisława Karnkowskiego z XVI w., rozbudowany i przebudowany w stylu barokowym w XVIII w. Wyposażenie rokokowe głównie z 2. połowy XVIII w. liczne płyty nagrobne, kartusze herbowe Karnkowskich z herbem Junosza. 
• zespół dworski z 1. połowy XIX w. 
• dwór, oficyny, spichrz, gorzelnia. 

Wymyślin koło Skępego ( 11 km) 

We wsi znajduje się zabytkowy zespół klasztorny bernardynów. 

• kościół wzniesiony w latach 1508-1510, przebudowany z bogatym jednolitym rokokowym wyposażeniem z XVIII w. W ołtarzu głównym gotycka rzeźba Matki Boskiej z 1496r. 

Z Wymyślina wracamy tą samą drogą do Karnkowa, gdzie obok kościoła skręcamy w prawo, a potem w lewo w kierunku wsi Chlebowo. W Chlebowie w prawo w kierunku Rypina. W Janiszewie skręcamy w lewo do wsi. 

Chrostkowo (29 km) 

• drewniany kościółek z 1709 r., fundacji Konstantyna Józefa Zielińskiego, arcybiskupa lwowskiego, właściciela dóbr Skępe i Chrostkowo. Jednolite wyposażenie barokowe. 

Obory (40 km) 

• zespół klasztorny karmelitów. Kościół barokowy wzniesiony w latach 1627 – 1747, zabudowania klasztorne 1741-1753. Barokowy z bogatym wyposażeniem barokowym i rokokowym. W ołtarzu głównym Pieta, rzeźba późnogotycka z 1. poł. XV w. tu sanktuarium Matki Bożej Bolesnej. 
• na cmentarzu „Kalwaria” – kaplica pw. św. Krzyża z 1686 r. przebudowana w połowie XIX w. 

Okolice Obór, aż po wieś Zbójno to niezwykle interesujący obszar – jedno z największych w Polsce skupisk form polodowcowych, tzw. drumliny. Duże względne różnice wysokości i liczne jeziora stanowią, że jest to teren atrakcyjny turystycznie. Dalej przez wsie Zbójno i Dąbrówkę do wsi Trutowo. 

Trutowo (61 km) 

• zespół klasztorny karmelitów. Kościół wzniesiony w latach 1725-1738, zabudowania klasztorne powstały po 1740 r. bogate, jednolite wyposażenie barokowe i rokokowe. 

Czernikowo (72 km) 

Wieś, siedziba gminy. 

• kościół gotycki, przebudowywany. 

Stąd do wsi Osówka i dalej drogą przez duży kompleks leśny w kierunku wsi Bobrowniki. Na 11 km od wsi Osówka odchodzi droga na prom przez Wisłę do Nieszawy. 

Bobrowniki (95 km)

Wieś. Stara osada zastawiona w 1392 r. wraz z ziemia dobrzyńską Krzyżakom. 

• ruiny gotyckiego zamku z około 1398 r., wzniesionego przez Konrada von Jungingena, wielkiego mistrza krzyżackiego. Od 2. połowy XVIII w. w ruinie, 
• kościół wzniesiony w 1787 r., bez wyraźnych cech stylowych. 

Stąd powrót do Lipna (18 km) lub możliwość jazdy do Włocławka (14km).